نانوزئولیت یک آلومیناسیلیکات کریستاله طبیعی بوده و جزء کانی‌های غالب در سنگ‌های رسوبی می‌شود. این کانی، شاخص ارزشمندی در سنگ‌های رسوبی محسوب می‌شود. نانوزئولیت‌ها به دلیل تخلخل‌های بسیار ریز، ظرفیت کاتیونی بالا، و خاصیت تبادل یونی، به یک ماده ارزشمند در حوزه مهندسی کشاورزی و محیط زیست تبدیل شده است و امروزه به منظور افزایش بازده محصولات کشاورزی و بهبود کارایی مواد غذایی، و نیز به عنوان جاذبی برای حذف فلزات سنگین از آب و پساب، و حامل کودها، حشره‌کش‌ها، قارچ‌کش‌ها و علف‌کش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نانوزئولیت‌ها از واکنش سنگ‌های آتشفشانی و لایه‌های خاکستر با آب‌های قلیایی زیرزمینی تشکیل می‌شود. همچنین این مواد در محیط‌های رسوبی در رنج دوره‌هایی از هزار تا میلیون‌ها سال در دریاچه‌های کم عمق بازی کریستاله می‌شوند. نانوزئولیت‌ها بر اساس خصوصیات مورفولوژی، ساختار کریستالی، ترکیب شیمیایی، قطر مؤثر منفذ، نحوه تشکیل و غیره طبقه‌بندی شده‌اند.
چند نوع طبقه‌بندی دیگر برای نانوزئولیت‌ها انجام گرفته است که شامل طبقه‌بندی بر اساس شکل بلور (بلورهای رشته‌ای، ستونی و مختلط)، بر اساس منشأ شکل‌گیری آن‌ها (انواع رسوبی و آتشفشانی) و بر اساس خواص اسیدی یا بازی تقسیم‌بندی می‌شوند. نانوزئولیت‌های موجود در ایران از نوع رسوبی هستند در حالی‌که اکثر گونه‌های طبیعی نانوزئولیت‌های موجود در جهان از نوع آتشفشانی هستند.
شرکت بهین نانوذرات پارس با تکیه بر دانش فنی تیم خود قادر به تولید آلومینوسیلیکات می باشد که می تواند جایگزین مناسبی برای نانوزئولیت‌ها شود.
ساختار نانوزئولیت‌ها
ساختار نانوزئولیت‌ها در مناطق به دو بخش شکسته می‌شود: ستون‌های ذوب شده حلقه‌ها که با دما منبسط می‌شود و مناطق ستونی داخلی که تمایل به انقباض در اثر حرارت دارند. این تغییرات رقابتی به منجر به تولید یک ماده می‌شود که به طور موازی در ابعاد موازی بلورشناسی a و b منقبض شده و در جهت c منبسط می‌شود. در ساختار نانوزئولیت طبیعی، آب و کاتیون‌ها به طور معکوس می‌تواند به وسیله کاتیون‌های دیگر حذف یا جایگزین شود. ساختار ۸ حلقه اشاره دارد به حلقه بسته‌ای که از ۸ چهار وجهی پیوندی با اتم‌های سیلیس و آلومین با اتم‌های اکسیژن متعادل ساخته شده است.
تحقیقات اخیر در حوزه وسیع تولیدکننده‌های مصنوعی، استخراج بیشتر نانوزئولیت‌ها در فرایندهای تجاری و به کارگیری تکنیک‌های توصیف شده مدرن برای از هم باز کردن کمپلکس‌ها و خصوصیات ساختاری نانوزئولیت متمرکز شده است.
کاربردهای کشاورزی نانوزئولیت
کاربردهای کشاورزی نانوزئولیت به اختصار به قرار زیر است: به عنوان ماده جاذب رطوبت در زراعت، افزایش‌دهنده تبادلات کاتیونی و حاصلخیزی، کنترل بو، مواد افزودنی خوراک دام، گلخانه، پرورش گل، سبزیجات، درخت و درختچه، اصلاح خاک چمن، محوطه‌سازی، احداث جنگل (سازمان جنگل‌ها، مزارع درخت)، کاربرد در سیستم‌های آبکشت، تصفیه آمونیاک استخر ماهی و آبزیان
